Pijn die vanzelf ontstaat en blijft aanhouden, wijst vaak op een probleem. Is de pijn scherp en stekend van aard en uitstralend naar andere tanden, dan kan dit duiden op een zenuwontsteking van de tand. Pijn bij een zenuwontsteking kan toenemen met warm eten of drinken en afnemen door koud eten of drinken. Een zenuwontsteking wordt gekenmerkt door een hevige afweerreactie vanuit de bloedvaatjes in de tand. Deze bloedvaatjes gaan als het ware 'openstaan' en door het uittreden van vocht, zal de druk in de tandzenuw toenemen. Deze toename van druk gaat gepaard met pijn. Soms gaat de pijn vanzelf over; dan is de tandzenuw waarschijnlijk afgestorven. Het gevolg hiervan is dat u soms tijden geen pijn meer hebt. Na enige tijd kan de kies of tand toch opnieuw gevoelig worden. De pijn is nu anders. De pijn zit dieper in de kaak en is doffer van karakter. Het is nu makkelijker de pijnlijke tand of kies aan te wijzen.
Voelt een tand of kies wat hoger aan en is hij gevoelig bij het bijten, dan kan dat wijzen op een wortelpuntontsteking. Het is mogelijk dat de scherpe pijn bij een zenuwontsteking niet meer overgaat en de pijn verergert bij bijten en bij druk op de kaak ter plaatse van de tand of kies. U hebt dan waarschijnlijk een combinatie van een wortelpuntontsteking en een zenuwontsteking. Als complicatie kan een zwelling ontstaan.
Naast de scherpe stekende pijn die blijft aanhouden, is er de pijn die optreedt bij warm of koud eten en drinken. Deze pijn wijst op een overgevoelige zenuw of een gevoelige tandhals. Is deze gevoelige tandhals de oorzaak, dan gaat de pijn vaak vanzelf weer over. Wordt de tand echter steeds gevoeliger en duurt de pijn langer, dan kan dit duiden op een zenuwontsteking.
Tenslotte is er de zeurende en knagende pijn. Dit in combinatie met een vieze, bittere smaak in de mond kan worden veroorzaakt door ontstoken tandvlees of een doorbrekende (verstands)kies. Er is vaak een pijnlijke plek aan het tandvlees te voelen. Ook kan het tandvlees dikker zijn.
Bij de aanwezigheid van tandvleesontstekingen zal de mondhygiënist u ondersteunen bij het reinigen en u preventieve voorlichting geven met betrekking tot het schoon houden van uw gebit.
Vullingen
Pijn na het boren en vullen van een tand of kies kan zich uiten in verhoogde warm/koud gevoeligheid of het gevoel van 'stroompjes'. Dit hoeft niet verontrustend te zijn en deze pijn kan soms wel vier tot zes weken aanhouden. Wordt de pijn langduriger en heftiger van aard, neem dan contact op met uw tandarts.
Het ontstaan van cariës kan worden voorkomen door een juiste mondhygiëne gecombineerd met een correct dieet. Geadviseerd wordt niet meer dan zeven zoetmomenten per dag te hebben; dit zijn alle momenten waarop u iets eet of drinkt (uitgezonderd water of thee zonder suiker).
Sealen
Ook wordt er in sommige gevallen gekozen om beginnende gaatjes door middel van een sealant af te sluiten van het mondmilieu.
Wortelkanaalbehandeling
De zenuw van een tand of kies kan als gevolg van diepe gaatjes, grote vullingen en overbelasting geïrriteerd of ontstoken raken. Indien deze irritatie of ontsteking onomkeerbaar is, zal de tandarts deze moeten behandelen door middel van een wortelkanaalbehandeling. Gedurende deze behandeling zullen meerdere röntgenfoto’s worden gemaakt om de behandeling in juiste banen te kunnen leiden. Een wortelkanaalbehandeling vindt plaats onder lokale verdoving.
Pijn na een zenuwbehandeling kan soms zeer heftig zijn. Vaak duurt deze niet langer dan precies twee dagen. Mocht een gewone pijnstiller in deze periode niet meer helpen of de pijn na enkele dagen nog voortduren, neem dan contact op met uw tandarts.
Kronen en bruggen zijn duurzame vervangingen voor tanden en kiezen. Een kroon is een kapje van zirkonium, porselein of goud. Dit kapje wordt precies op maat gemaakt en vastgezet op de afgeslepen tand of kies. Hierdoor worden de oorspronkelijke vorm en functie zo goed mogelijk hersteld. Een brug vervangt één of meerdere tanden of kiezen en zit vast aan minimaal twee pijlerelementen. Dit zijn tanden of kiezen aan weerskanten van de open ruimte. De brug bestaat uit de kronen die op de pijlers passen en een brugtussendeel dat als het ware zweeft boven het tandvlees, dit wordt de dummy genoemd. De dummy vervangt het missende element.
Er zijn verschillende indicaties voor kronen en bruggen. Het kan zijn dat er te weinig houvast is voor een vulling omdat deze te groot is geworden of omdat er een groot stuk is afgebroken van het element. Ook kan esthetiek een rede zijn voor een kroon of brug, dit komt vooral voor bij duidelijk zichtbare tanden en kiezen. Verder zijn het verbeteren van het kauwvermogen en het scheef gaan staan of uitgroeien van elementen ook mogelijke indicaties.
Er zijn meerdere afspraken nodig voor een kroon of brug omdat omdat deze worden gemaakt bij een tandtechnisch laboratorium. Tijdens de eerste afspraak wordt er geslepen aan de (pijler)elementen en er wordt (meestal) een scan gemaakt om de situatie goed in beeld te brengen. Met behulp van deze scan maakt het tandtechnisch lab de kroon of de brug. Deze wordt teruggestuurd naar de tandartspraktijk en de tandarts plaatst het gemaakte werkstuk tijdens de volgende afspraak in de mond. Er zijn altijd minstens twee afspraken nodig.
Trekken van een tand of kies
Pijn na het trekken van een tand of kies is geen uitzondering. U kunt op advies van uw tandarts een veilige pijnstiller nemen, kies hier altijd eerst voor het gebruik van paracetamol (tenzij anders geadviseerd). Duurt de pijn langer dan twee dagen en is er sprake van een heftige pijn in combinatie met een vieze smaak in de mond, neem dan contact op met uw tandarts. Bij ontsteking van de wond kan deze worden schoongespoeld en kan eventueel andere pijnmedicatie worden voorgeschreven.
Implantaten zijn titanium schroeven die in het kaakbot worden geplaatst. Deze dienen als vervanging van een wortel en worden gebruikt op daarop bijvoorbeeld een kroon, brug of prothese te bevestigen. Om implantaten te kunnen plaatsen dient er voldoende bot aanwezig te zijn. Het traject van het plaatsen van een implantaat totdat de uiteindelijke kroon, brug of prothese is bevestigd vergt enkele maanden de tijd. Na het plaatsen van de implantaten is het belangrijk het gebied goed te koelen. Er kan zwelling optreden aan de behandelde zijde van het gezicht, paracetamol kan dienen als goede pijnstilling.
Orthodontie
Door gebruik te maken van verschillende typen beugels is het mogelijk om aanpassingen te doen aan de stand van de kaken, tanden en kiezen. Afhankelijk van de stand van het gebit zal voor u een passend behandelplan worden gemaakt. Hierbij wordt geprobeerd een zo goed mogelijke schatting te maken van de duur en kosten van het behandeltraject, echter het aanpassingsvermogen van de structuren en de medewerking van de patiënt kunnen invloed hebben op de behandelduur.
Na het afronden van de orthodontische behandeling wordt het behaalde resultaat gehandhaafd met behulp van een nachtbeugel en/of een spalk (‘draad’) achter de tanden. Het is erg belangrijk om het gebit zowel tijdens als na de orthodontische behandeling goed te onderhouden.